Dag 23 Yadz

Vandaag is het een dagje Yazd bekijken en beleven., het is naar het schijnt de oudste bewoonde stad ter wereld en een van de warmste plekken in Iran.  Yazd ligt aan de rand van de woestijn en is een typische oasestad. U vindt er veel lemen huizen en nauwe straatjes. De huizen worden gekenmerkt door typische badgirs, de windtorens die elk zuchtje wind naar beneden circuleren. Een eeuwenoude vorm van airconditioning. Maar eerst kunnen we uitslapen tot ruim negen uur en rustig aan gaan ontbijten. In gedachten denk ik aan de crematie van de moeder van Pien en schoonmoeder van mijn broer Geert een trieste situatie.

Ons hotel ligt echt in het centrum en hier in het hart van de stad bevindt zich een plein met een merkwaardige moskee, ernaast staat een rond houten framewerk dat bij bepaalde ceremonies wordt gebruikt. De mannen van het stadje dragen dan met zijn allen het  frame van 7 meter hoog en lopen dan rondjes op het plein en slaan elkaar dan.  Het is nu om 9 uur rond de 30 graden maar het kwik loopt op tot boven de 45 graden. Het is een droge hitte waardoor het hier nog net uit te houden is. Veel huizen in Yazd hebben typische schoorstenen die als airco dienen. Ze vangen elk vleugje wind op en stuwen dit het huis in, het ziet er uit als een lamellenkast. Net als alle moskeeën in Iran zijn ook hier de moskeeën goed onderhouden en met de kenmerkende blauwe en gele mozaïek fraai om te zien, maar nu komen ze ondertussen mij de neus uit. Het enige verschil is dat er een aantal moskeeën zijn welke net als de huizen uit leem zijn opgebouwd. We lopen eerst naar het postkantoor waar Erwin postzegels haalt, daarna door naar de Bazaar waar weder om de zelfde spullen worden verkocht. Gisteravond hebben wij de was afgegeven welke vanmorgen klaar zou zijn, niet dus wordt vanmiddag. Hierdoor loopt Erwin in een korte broek en dat is “not done” hier in Iran, hij wordt er dan ook een paar keer op aangesproken. We lopen dan ook maar even door de bazaar waar opvallend veel goud te koop is. Langere tijd brengen we door in en rond de Jame Moskee. Het is een prachtig gebouw dat uiteraard stamt uit de middeleeuwen, de hoogtijdagen van religieuze bouw in het toenmalige Perzië. De preekstoel is er van mooi houtsnijwerk. Ik zwerf met Erwin een hele tijd rond in steegjes en slopjes met blinde muren die tussen de lemen woningen doorlopen. Je kunt er onmiskenbaar de invloed van de woestijn proeven. Tegen 12 uur wordt het toch te warm, tijd om terug te gaan naar het hotel, alle steegjes lijken op elkaar en zo (ver)dwalen we door de stad naar het hotel. Onderweg koop ik nog een watermeloen voor 40 cent, die we dan ook als we eindelijk op de kamer zijn aansnijden. Het is ondertussen bloedheet, tijd om even de lange broek te verwisselen voor een korte en deze te wassen, om half vier moet hij droog zijn want dan gaan we met zijn allen op pad.   

Geld is hier ook een feest in Iran voor €50 krijg je 1,35 miljoen Riel. Maar het gaat er dan ook met het eten met tonnen uit. Men hanteert 2 termen Riel het 1000 getal en Toerak het 100 getal. 100 Toerak is het zelfde als 1000 Riel. Bij het kopen haalt men beide thermen door elkaar en dat is nog wel eens verwarrend. Om half vier had Rob een stadsrondrit georganiseerd door Yazd. We beginnen met het waterhuis, hier wordt verteld hoe het watersysteem in de stad is uitgevoerd. Interessant om te zien hoe men een ondergronds waterleidingnet vanuit de bergen heeft gemaakt. Vanuit de berg maakte men meerdere putten op 100 meter diepte, vandaar uit werd een tunnel gegraven ondergronds naar de stad een afstand van enkele kilometers. Verbazingwekkend hoe men dat een 1000 jaar geleden heeft gedaan met de middelen. Men had toen al de beschikking over carbid verlichting in de tunnels. Voor beluchting maakte men luchtbuizen. In sommige steden gebruikt men dit systeem naast het nieuwe systeem met elektrische pompen. Na dit bezoek gaan we met het busje naar de huidige Vuurtempel,  de atashkade (het huis van vuur).Er brand hier een vuur welke volgens zeggen al sinds de dertiende eeuw brandt. Niet spectaculair, er is verder erg weinig te zien, wat manuscripten en zo, that’s it. Dan door naar de Towers of Silence, twee torens op een grote berg die de oude Zorastrian gebruikten om hun doden aan de gieren prijs te geven. De botten verdwenen na dat ze kaal waren in de grotten en niet onder de grond. Dat ritueel is de laatste 40 jaar voor de huidige aanhangers van die godsdienst (nog circa 30.000 in deze stad) op grond van hygiënische overwegingen verboden ( en het feit dat men de lichamen kon zien via Google aerth). Hun doden worden nu in een muur ingemetseld. We beklimmen de toren die op een 100 meter ligt een aardige tippel in de vele zon. Onder aan de heuvel kunnen we nog de restanten zien van oude tempeltjes die voor de verering van Zarathoestra werden gebruikt.  We verblijven hier een dik uur en gaan dan naar de stad zelf om te kijken naar een ritueel voor de mannen die ten strijde gaan genaamd, Zurkhaneh: “the house of power” . Een soort van mannen aerobic, met gedraai, geschreeuw en met knuppels, niet interessant zeg maar. Dan met zijn allen eten in het restaurant van Silk Route, een lopend buffet met o.a. kamelenvlees en Indiase kip curry, erg lekker. Het is nu bijna half elf en rond de 25 graden, het is nog goed vertoeven in de tuin.

Meloenen kopen

de Torens der Stilte liggen rondom Yazd

Ventilatie tower of Badgirs